Georganiseerde en professionele fraude komen niet alleen steeds vaker voor, fraudeurs gaan ook alsmaar subtieler, stoutmoediger en gesofisticeerder te werk. Zeker als ze de financiële transacties van organisaties willen treffen.

De fraudeurs hebben een heel arsenaal technieken ter beschikking. Dit zijn de belangrijkste fraudewapens:

Valse overschrijvingen

Fraudeurs versturen valse 'manuele' overschrijvingen – dus papieren overschrijvingen, brieven of faxen – naar de bank van een organisatie. De handtekeningen op deze betalingsopdrachten zijn perfect nagemaakt en nauwelijks van het origineel te onderscheiden.

Vervalste facturen

Echte facturen worden onderschept en vervalst voordat ze de debiteur of de bank bereiken. Dat gebeurt bij de postdiensten of bij de organisatie zelf, die dan het slachtoffer is van interne fraude.
Vervolgens veranderen de fraudeurs het rekeningnummer van de begunstigde. Voor facturen gebeurt dat soms aan de hand van een sticker met de vraag om voortaan op een nieuw rekeningnummer te betalen ,vandaar de naam stickerfraude. Ook apparaten en speciale software kunnen 'perfecte' vervalsingen creëren.

Social engineering en phishing

 Deze fraudevorm berust op manipulatie: de fraudeurs proberen hun slachtoffers te misleiden om hen er zo toe aan te zetten bepaalde verrichtingen uit te voeren – in de meeste gevallen overboekingen van geld. Om hun opdrachten echt te laten lijken, verzamelen ze eerst namen, rechtstreekse telefoonnummers, rekeningsaldi, lijsten van bestellingen of van klanten, enz.
Het bijeensprokkelen van deze gegevens gebeurt meestal via publieke websites, sociale media of zelfs door niet-versnipperde documenten uit de vuilnisbakken van een organisatie te halen. Soms nemen de fraudeurs echter ook contact op met het slachtoffer zelf. Dat doen ze bijzonder overtuigend, bijvoorbeeld door zich uit te geven voor een directielid of een collega uit een buitenlandse vestiging van de organisatie. Dit type fraude brengt vaak zware verliezen met zich mee, soms met extra schade op het vlak van solvabiliteit en de capaciteit om kredieten terug te betalen.
Phishing is een specifieke subvorm van social engineering waarbij criminelen, hoofdzakelijk via e-mail, naar persoonlijke gegevens 'vissen' om in een later stadium geld van een bankrekening te stelen. Meestal gebeurt dat door in te spelen op 'angstgevoelens': uw geheime is zogezegd code vervallen of uw rekening wordt afgesloten als u niet onmiddellijk reageert. De criminelen bellen zelfs vaak slachtoffers opom hen te 'begeleiden' ('vishing' genoemd).
Waar phishing vooral gekend is van de massamailings – een grote groep mensen ontvangt dezelfde, vaak eerder amateuristisch gepersonaliseerde mail – merken we nu ook een verschuiving op richting 'spear phishing'. Daarbij viseren de fraudeurs een heel beperkt aantal slachtoffers, nadat ze intensief persoonlijke informatie hebben verzameld om hun boodschap zo geloofwaardig mogelijk te laten overkomen. Het spreekt voor zich dat deze slachtoffers voor de fraudeurs een 'lucratief' doelwit zijn: bij welstellende particulieren of bij bedrijven is de potentiële buit veel groter.

Hacking

Hackers installeren ongemerkt een virus in uw computer. Dit programma verzamelt allerlei gegevens en observeert uw doen en laten. De hacker krijgt een seintje zodra u online bankiert. Hij kan vervolgens een pop-up op uw scherm laten verschijnen om u ertoe aan te zetten een betalingsopdracht te bevestigen of uw geheime code mee te delen.
Hackers plegen steeds vaker 'multikanalenfraude', waarbij ze u opbellen tijdens uw sessie internetbankieren en u om vertrouwelijke gegevens vragen.

Infiltratie

Dit is een nieuwe maar onrustwekkende fraudetechniek. Een handlanger van de fraudeurs laat zich aanwerven door de geviseerde organisatie en maakt er zich vertrouwd met de betalings- en controleprocedures. Na enkele maanden voert deze 'slapende fraudecel' dan één of meerdere grote betalingen uit naar een rekening van de fraudeurs, om vervolgens met de noorderzon te verdwijnen.

Uit de Global Information Security Survey blijkt dat 1 Belgische onderneming op 2 zichzelf niet in staat acht om gesofisticeerde cyberaanvallen op te sporen.

De jaarlijkse Global Information Security Survey peilt naar de cyberbeveiliging van  1.755 organisaties uit 67 landen, waaronder 56 Belgische. De resultaten voor ons land zijn op zijn minst alarmerend te noemen: de helft van de bevraagden denkt vandaag niet in staat te zijn om een gesofisticeerde cyberaanval op te sporen, terwijl volgens 88% de architectuur voor informatiebeveiliging niet volledig beantwoordt aan de behoeften van hun organisatie.

De bevraagden zijn het meest beducht voor cyberaanvallen door criminele organisaties (54%), hacktivisten (54%), hackers die op eigen houtje handelen (53%) en – opvallend – eigen werknemers (40%). Ook phishing en malware staan hoog op het lijstje met mogelijke dreigingen.

Vijf voor twaalf

Hoewel de respondenten beseffen dat cyberfraude steeds gesofisticeerder wordt en het gevaar in vele hoeken schuilt, heeft minder dan de helft een team voor informaticabeveiliging. De reden is simpel: de overgrote meerderheid van de bevraagden geeft aan niet over gekwalificeerde medewerkers te beschikken en/of moeite te hebben dergelijke profielen aan te trekken.

27% analyseert geen cyberbedreigingen, terwijl 21% niet eens aan identiteits- en toegangsbeheer doet. De digitale poort staat met andere woorden wagenwijd open voor misbruik. Een inhaalbeweging op het vlak van beveiliging dringt zich dan ook op.

(Bron: EY en de Tijd)

U hebt een verdachte e-mail ontvangen maar bent hier niet op ingegaan

Stuur de verdachte e-mail als bijlage door naar onze specialisten op het adres phishing@bnpparibasfortis.com.
Zij trachten de frauduleuze website zo vlug mogelijk uit te schakelen.

U deelde een elektronische handtekening of andere vertrouwelijke informatie mee (telefonisch of op een website), u hebt verdachte schermen in PC banking ingevuld of klikte op een link in een verdachte e-mail

Neem contact op met onze Helpdesk.

• PC banking/PC banking Pro +32 (0)2 228 08 88
• PC banking Business +32 (0)2 565 05 00
• Central Competence Centre Connexis +32 (0) 2 228 47 77
• Isabel +32 (0) 2 404 03 35
• Isabel (BNP Paribas Fortis) + 32 (0) 2 565 28 34

Neem onmiddellijk contact op met uw relatiebeheerder

U bent geconfronteerd met een andere vorm van fraude

Neem onmiddellijk contact op met uw relatiebeheerder

Hebt u nog vragen over hoe u zich concreet kunt beschermen tegen het frauderisico?

Bespreek ze met uw relatiebeheerder. Hij kan u zelf advies geven of een beroep doen op de specialisten van de bank om de specifieke risico’s voor uw organisatie (bv. voor uw betalingsverkeer of financiële producten) te bespreken.

Fraude overkomt niet alleen de anderen. Daarom is het absoluut noodzakelijk de nodige tijd en aandacht te besteden aan preventie. Met enkele relatief kleine ingrepen verkleint u de kans om het slachtoffer te worden van fraude. En uiteraard staat u niet alleen in uw strijd tegen fraude!

Deze maatregelen neemt uw bank om u te beschermen tegen fraudeurs

Net zoals fraude is ook fraudebestrijding uitgegroeid tot een volwaardige specialisatie. BNP Paribas Fortis zet sterk in op fraudebestrijding en trekt er de nodige middelen voor uit. Een hele reeks systemen en maatregelen steken beroepsfraudeurs stokken in de wielen:

• preventie via permanente opleiding van de bankmedewerkers en communicatie, zowel intern als extern.
• controle- en opsporingssystemen die abnormale verrichtingen detecteren, ook al lijkt de betaling volledig in orde (juiste kanaal, correcte handtekeningen, enz.). Zo heeft uw relatiebeheerder wellicht al eens contact opgenomen met uw onderneming om een transactie te laten bevestigen. Daarbij gaat ook veel aandacht uit naar het opsporen en uitschakelen van zogenaamde ‘geldezels’ of ‘money mules’: tussenpersonen die hun bankrekening (al dan niet bewust of met kwade bedoelingen) ter beschikking stellen van criminelen om gestolen geld naar het buitenland te versluizen.
• analyse- en verbeteringssystemen, wanneer er zich ondanks alles fraude heeft voorgedaan, er nieuwe fraudetechnieken opduiken of zich nieuwe trends aftekenen.

Deze middelen zijn niet 100% waterdicht, maar beperken het risico aanzienlijk. De bank heeft ook specialisten in dienst die zich volledig toeleggen op het opsporen en voorkomen van fraude. Ze voeren diepgaande onderzoeken wanneer er zich fraude-incidenten voordoen, dienen klacht in bij de politie en nemen alle noodzakelijke maatregelen om het eventueel verduisterde geld te beschermen en te recupereren.

Deze maatregelen kunt u zelf nemen

1. Sensibiliseer uw medewerkers

• Leg uit dat dit risico bestaat en dat uw medewerkers alle vormen van informatie als echte assets van de onderneming moeten beschouwen – er bestaan geen ‘onschuldige’ gegevens.
• Moedig hen aan vragen die afwijken van de normale gang van zaken kritisch te benaderen en te melden.
• Werk aan een cultuur van controle op de werkvloer – die hoeft overigens zeker geen afbreuk te doen aan de serene werksfeer en het vertrouwen tussen collega’s.
• Wees op uw hoede voor veranderingen in de gewoonten van uw klanten of leveranciers. Als u bijvoorbeeld de vraag krijgt om een factuur op een rekening in het buitenland te betalen terwijl u gewoonlijk op een binnenlandse rekening betaalt, kan dat een signaal zijn dat er iets mis is. Controleer dit zeker bij uw klant of leverancier, en gebruik hiervoor gekende, betrouwbare communicatiekanalen

2. Bescherm uw informaticasystemen

Eerst en vooral een nuancering: ondanks de berichtgeving in de pers over hacking en andere fraudepogingen blijven PC banking Business, Connexis en Isabel veruit de veiligste kanalen voor uw financiële verrichtingen. Toch verdient het aanbeveling de volgende regels in acht te nemen:

• Installeer op uw computer een antivirusprogramma en een firewall en werk ze systematisch bij.
• Ga niet in op telefonische vragen. Uw bank zal u nooit per telefoon om een code of vertrouwelijke gegevens vragen.
• Open alleen de PC banking Business- of Isabel-sessie. Zorg er met andere woorden voor dat er nooit andere websites actief zijn.
• Onderteken met uw elektronische codes alleen verrichtingen die u verwacht of zelf hebt ingevoerd. Bij twijfel zet u een lopende verrichting onmiddellijk stop.
• Klik niet op links naar de website van de bank, vooral niet als ze doorgestuurd zijn via e-mail, maar tik zelf het url-adres in.
• Neem de tijd om na te gaan of er geen verdachte verrichtingen – zoals overschrijvingen naar onbekende rekeningen of naar het buitenland – werden uitgevoerd.

3. Laat niet naar uw gegevens vissen

Phishing komt relatief weinig voor. Toch kan het gebeuren dat u plots een e-mail ontvangt die als twee druppels water lijkt op een bericht van uw bank. Onthoud dat uw bank u nooit per e-mail (of telefoon) om uw persoonlijke gegevens vraagt. Gebeurt dit wel? Dan is uw bank niet de afzender.

Andere mogelijke alarmsignalen zijn gebrekkig taalgebruik in het bericht, een foutieve aanspreking of het feit dat de mail in de spamfolder terechtkomt. We raden u aan om een phishingmail als 'ongewenste e-mail’ te markeren in uw mailprogramma. U kunt het misbruik ook melden aan uw internetprovider, zodat die afzender kan blokkeren.

4. Blokkeer valse papieren overschrijvingen

Als u vaak elektronisch bankiert, kunt u uw relatiebeheerder vragen een blokkering op uw rekeningen te plaatsen om zo het risico op valse papieren overschrijvingen te beperken. Dit betekent uiteraard niet dat alle verrichtingen automatisch worden tegengehouden!

Wanneer BNP Paribas Fortis echter een manuele betalingsopdracht ontvangt voor één van de geblokkeerde rekeningen, zullen onze systemen de verrichting automatisch weigeren en uw relatiebeheerder hiervan op de hoogte brengen. Die zal vervolgens contact met u opnemen om na te gaan of deze verrichting wel degelijk uitgevoerd mag worden.

Mocht u, bijvoorbeeld door een computerprobleem, uw elektronische bankkanalen niet kunnen gebruiken en tijdelijk moeten overschakelen op ‘papieren’ verrichtingen, hoeft u enkel uw relatiebeheerder hierover in te lichten.

Blijf waakzaam

Het wetsontwerp dat die verplichting wil invoeren in ons land, ligt momenteel voor bij het federaal parlement. Na de goedkeuring van het ontwerp, gaat de verplichte ‘B2B e-invoicing’ in vanaf 1 januari 2026. Onze experts leggen uit waarom België de nieuwe regels wil invoeren, wat de gevolgen zijn voor uw onderneming en hoe we u voortaan nog beter kunnen helpen.

“Het wetsontwerp sluit aan bij internationale ontwikkelingen en initiatieven op Europees vlak”, steekt Nicolas De Vijlder, Head of Beyond Banking bij BNP Paribas Fortis, van wal. “Europa streeft naar een geharmoniseerde digitale standaard. Een gestructureerde elektronische facturatie tussen bedrijven moet ook de administratieve lasten rond facturen verlagen, waardoor bedrijven efficiënter kunnen werken en hun concurrentiekracht verhogen. Door de btw-aangifte te automatiseren, kan de overheid bovendien belastingfraude tegengaan. En ze kan haar economisch beleid aanpassen op basis van meer kwalitatieve gegevens.”

Geen revolutie maar evolutie

“De nieuwe regulering is niet zozeer een revolutie maar wel een evolutie”, vult Erik Breugelmans, Deputy Managing Director bij BNP Paribas Factoring Northern Europe, aan. “De digitalisering neemt toe in alle domeinen van de samenleving. Kijk maar naar de stijging van het elektronische betaalverkeer en de bijkomende verplichtingen van de voorbije jaren rond elektronische facturatie naar de overheid toe. In dat opzicht is het wetsontwerp voor een verplichte elektronische facturatie tussen bedrijven een logische volgende stap. Onze bank wil zeker meewerken aan dat proces, al is het niet de bedoeling dat we de taak van de boekhoudprogramma’s of fintechs overnemen. We staan wel klaar om onze klanten te helpen op het gebied van betalingen en financieringen.”

De impact op bedrijven

“Klanten moeten zich ervan bewust zijn dat de nieuwe regelgeving een impact zal hebben op zowel interne als externe processen”, gaat Erik Breugelmans verder. “Het gros van de Belgische bedrijven is vooral internationaal gericht, waardoor de invoering van de elektronische facturatie complexer zal zijn dan voor bedrijven die op een interne markt terugvallen. Aangezien de wet in één beweging zal worden uitgerold, is het belangrijk om op tijd te starten met de voorbereidingen.”

“De nieuwe regelgeving heeft niet alleen gevolgen voor de boekhoudafdeling van een bedrijf, maar ook voor zijn IT-afdeling”, benadrukt Nicolas De Vijlder. “Vormvereisten worden zeer belangrijk, anders werkt het automatische proces niet. Het grote voordeel van een doorgedreven automatisering is wel dat alles sneller en efficiënter kan verlopen. De tijd tussen het versturen en betalen van een factuur wordt korter en kasstromen worden beter voorspelbaar. Bovendien neemt de kans op fouten af en wordt het risico op fraude kleiner, aangezien alle transacties langs een beveiligd kanaal passeren.”

Klaar om u nog beter te begeleiden

“Dankzij de doorgedreven digitalisering als gevolg van de nieuwe regelgeving, zullen we betalingen verder kunnen optimaliseren”, besluit Erik Breugelmans. “Het is onze rol als bank om de vorderingen van onze klanten zo snel en vlot mogelijk te financieren. Zo kunnen ze eenvoudiger beschikken over hun werkkapitaal. Bovendien hebben we al een heel proces doorlopen op het vlak van automatisering op grote schaal, waardoor we ons snel kunnen aanpassen aan de nieuwe regels. We kunnen ook een beroep doen op de expertise van de BNP Paribas-groep. Die ontwikkelt momenteel een e-invoicing-oplossing voor grote bedrijven.”

Meer weten?

Beluister de aflevering over B2B e-invoicing.